قدس آنلاین-گروه استان ها: اردیبهشت‌ماه امسال رد پای یک پلنگ در منطقه راسک در جنوب سیستان و بلوچستان گزارش شد البته این نخستین باری نیست که رد پای پلنگ در مناطق کوهستانی بلوچستان دیده می‌شود زیرا پیش‌ازاین هم این حیوان نسبت به دریدن دام‌های مردم این منطقه اقدام کرده بود.

راسک مرکز شهرستان سرباز در فاصله ۵۰۰ کیلومتری جنوب زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان و در مسیر ایرانشهر به چابهار واقع‌شده است و تاکنون بنا بر اظهارات مردم محلی بارها شاهد مشاهده این حیوان و آسیب زدن به دام‌هایشان بودند.

حمله پلنگ به حیوانات و دام‌های محلی آخرین بار در ماه گذشته با حمله به یک رأس الاغ خبرساز شد. گزارش در خصوص حمله پلنگ مربوط به روستای «گوناگ» در منطقه لاشار کوهی از توابع  راسک بود و بررسی‌های اولیه و آثار بجا مانده در منطقه، نزدیک شدن پلنگ به آنجا را نشان می‌داد.

پلنگ ایرانی شهریور سال ۹۷ نیز  یک کودک ۱۲ ساله بلوچ را حین چوپانی در ارتفاعات ایرانشهر موردحمله قرارداد و جان وی را گرفت و هرساله افزون بر ۲۰۰ رأس از دام‌های عشایر این استان را به قتل می‌رساند اما جالب اینجاست که تاکنون گزارشی از کینه‌توزی و یا خشم مردمان دیار در خصوص قاتل دام‌هایشان گزارش نشده است.

حمایت از پلنگ ایرانی

 باوجوداینکه همه‌ساله تعداد بسیار زیادی از دام‌های عشایر در سیستان و بلوچستان در دامنه کوه‌های بیرک و تفتان طعمه پلنگ ایرانی می‌شود اما مردم محلی باتحملی قابل‌توجه از قاتل دام‌های خود حمایت می‌کنند و آسیبی به سلطان حیات‌وحش سیستان و بلوچستان نمی‌رسانند.

عشایر سراوان اعتقاددارند که خدا حیوان را خلق کرده و تغذیه آن بر عهده انسان‌هاست و احترام به حیوانات احترام به طبیعت و آفرینش است.

گونه حمایت‌شده

بر اساس شواهد به‌دست‌آمده عمده زیستگاه این گربه سان در سیستان و بلوچستان ارتفاعات 'منطقه حفاظت‌شده بیرک' در محدوده شهرستان‌های سراوان و نیک شهر و مناطق نصرت‌آباد، بزمان و کنارک است.
این‌گونه جانوری با توجه به محدود بودن شمار قلاده‌های موجود در مناطق مختلف کشور و این استان باید از سوی محیط بانان و مردم بیشتر موردحمایت قرار گیرد زیرا از بین رفتن پلنگ ایرانی دیگر بازگشتی نخواهد داشت، ازاین‌رو در چند سال اخیر شاهد اجرای برنامه‌های حمایتی خوبی از سوی دوستداران حیات‌وحش در سیستان و بلوچستان در رابطه با جلوگیری از شکار این حیوان بوده‌ایم.

بر اساس اعلام کارشناسان محیط‌زیست، پلنگ ایرانی از راسته گوشت‌خواران(carnivopa) و تیره گربه‌سانان (felidae) بزرگ دارای بدن دراز و باریک، دست‌ها و پاهای قوی، پنجه‌ها و ناخن‌های بزرگ، گوش‌هایی کوتاه و دم‌دراز است.

پلنگ ایرانی از گونه‌های جانوری حمایت‌شده در ایران محسوب می‌شود که به‌صورت پراکنده در مناطق جنگلی، کوهستانی و ارتفاعات نسبتاً زیاد تا سه هزار و ۵۰۰ متر زندگی می‌کند و به دلیل منزوی بودن این حیوان مشاهده آن به‌راحتی امکان‌پذیر نیست.
 

ضرورت حفاظت از پلنگ ایرانی

مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست سیستان و بلوچستان بابیان اینکه آمار دقیقی از تعداد پلنگ‌های استان در دست نیست اظهار می‌کند: طبق داده‌هایی که در منطقه به ثبت رسیده نشان می‌دهد ۴ تا ۶ قلاده پلنگ در شهرستان سراوان و ۲ تا ۴ قلاده پلنگ ایرانی نیز در محدوده شهرستان ایرانشهر داریم.

وحید پور مردان با اشاره به‌ضرورت حمایت ازاین‌گونه کمیاب اظهار می‌کند: این حیوان درعین‌حال که شاید برخی افراد فکر کنند زندگی مردم و کشاورزان را تهدید می‌کند برعکس موجب کمک برای کشاورزان است.

وی توضیح می‌دهد: پلنگ‌ها نسبت به شکار گرازها اقدام و جمعیت آ را کنترل می‌کنند لذا اگر پلنگ‌ها را از این زنجیره غذایی فاکتور بگیریم آن‌وقت با ازدیاد جمعیت گرازها تمام مزارع کشاورزان مورد تهدید گرازها واقع می‌شود.

وی یادآور می‌شود: بر همین اساس وجود پلنگ در منطقه به‌عنوان گونه قوی گوشت‌خوار می‌تواند حیوانات زیان‌بار زیادی را که ممکن است به مزارع کشاورزی آسیب بزند، کنترل می‌کند.

وی نمونه این زیان‌ها را در جلگه چاه هاشم عنوان کرد و گفت: گرازها در این منطقه خسارات زیادی را به کشاورزان تحمیل می‌کنند و لذا اگر ما از پلنگ ایرانی به‌خوبی محافظت کنیم درنهایت سود آن نصیب کشاورزان منطقه می‌شود.